Bergen
Werkstukken en spreekbeurten
- Basisschool groep 5-6
- Basisschool groep 7-8
- Voortgezet onderwijs klas 1-2
Vind jij de Vaalserberg al hoog? Dan moet je eens zien hoe hoog hooggebergtes zijn! Hoe ontstaan zulke lage of hoge bergen eigenlijk?
Gebergtevorming
De aardkorst bestaat uit verschillende platen. Doordat de platen bewegen, ontstaan er bergen. Dat heet plaattektoniek. Platen kunnen langs elkaar bewegen, naar elkaar toe bewegen en uit elkaar bewegen. Bij al deze bewegingen kan een gebergte ontstaan, hoewel dit in de meeste gevallen gebeurt als de platen naar elkaar toe bewegen. De aarde bestaat uit 15 platen: 9 grote en 6 kleinere. De platen zijn onder te verdelen in twee soorten:
- Oceanische platen: deze liggen onder de oceanen en zijn zwaar en dun.
- Continentale platen: deze vormen de continenten en zijn dik, maar minder zwaar.
Als twee platen naar elkaar toe bewegen, zijn er drie verschillende mogelijkheden:
- Als een oceanische plaat tegen een continentale plaat aan beweegt, schuift de zwaardere oceanische plaat onder de lichtere continentale plaat. Een voorbeeld hiervan is het gebied rond de Andes in Zuid-Amerika.
- Als twee continentale platen tegen elkaar aan komen, worden de twee platen tegen elkaar opgeduwd, waarbij een gebergte ontstaat. Een voorbeeld hiervan is de Himalaya in het zuiden van Azië.
- Als twee oceanische platen bij elkaar komen, zal de ene onder de andere schuiven. Hierbij kan een vulkanische eilandenboog ontstaan. Voorbeelden van eilandenbogen zijn de Zuid-Sandwicheilanden en de Aleoeten bij Alaska.
Hooggebergte
Als bergen hoger zijn dan 1500 meter, spreken we over een hooggebergte. Bekende hooggebergtes zijn de Alpen, de Pyreneeën, de Kaukasus, de Himalaya en de Andes. De hoogste berg ter wereld is de Mount Everest, die ligt in het Himalaya-gebergte, op de grens van Nepal en Tibet. Hij is 8848 meter hoog. Ter vergelijking: het hoogste punt van Nederland is de Vaalserberg in Limburg. Die is slechts 322,7 meter hoog. De Mount Everest wordt ook wel 'het dak van de wereld' genoemd en trekt veel bergbeklimmers die deze berg willen beklimmen.
Filmpjes
-
bron: Schooltv/Beeldbank
-
bron: Schooltv/Beeldbank
-
bron: Schooltv/Beeldbank
-
bron: Schooltv/GeoClips
Waarom hebben we geen bergen in Nederland?
bron: Schooltv/Clipphanger
-
bron: Schooltv/Klimaatjagers in de klas
Oude aardlagen als een dagboek van de aarde
bron: Schooltv/Govert naar de grenzen van het heelal
-
bron: Schooltv