Poolgebied
Werkstukken en spreekbeurten
- Basisschool groep 5-6
- Basisschool groep 7-8
- Voortgezet onderwijs klas 1-2
In de poolgebieden is het erg koud, toch? Maar de aarde warmt op en daardoor smelt poolijs. Wat daar erg aan is? Dat lees je hier.
Arctica
De Noordpool, of Arctica, ligt in de Noordelijke IJszee. In het uiterste noorden bedekken sneeuw en ijs het grootste deel van het Arctische land- en zeeoppervlak. Dit is geen landijs zoals op de Zuidpool en Groenland, maar zee-ijs. Dit ijs is 1 tot 4 meter dik en bestaat uit bevroren zeewater. Op sommige plekken is de bodem het hele jaar door bevroren. Dat noemen we permafrost. 's Zomers smelt veel van het ijs. Maar in de winter vriest het vaak weer aan. Zo kan een groot deel van de Noordelijke IJszee dichtvriezen. IJsberen zijn de bekendste dieren op de Noordpool. Hun dikke vacht beschermt ze tegen de kou. Andere dieren die op de Noordpool leven, zijn poolvossen, muskusossen, rendieren, sneeuwhazen en lemmingen. De mensen die op de Noordpool wonen, zijn de Inuit (een mooier woord voor eskimo's).
Antarctica
De Zuidpool, of Antarctica, ligt in de Zuidelijke Oceaan. De Zuidpool heeft een bergachtig landschap met een laag ijs erop. Het is er nog kouder dan op de Noordpool. Op de Zuidpool wonen geen mensen. Het is er veel te koud en het waait er erg hard. Het kan er wel zestig graden vriezen! Ter vergelijking: in Nederland vriest het meestal niet harder dan vijf graden. Pinguïns zijn de bekendste dieren op de Zuidpool. Gelukkig voor hen zijn er geen ijsberen op de Zuidpool, dan zouden ze allemaal snel opgegeten worden! Een ander dier dat op de Zuidpool woont, is de reuzenalbatros. Dieren die op en rond de Noordpool én de Zuidpool voorkomen, zijn bijvoorbeeld zeehonden en walvissen. De poolgebieden kennen korte zomers, waarbij de zon bij de poolcirkel niet ondergaat. En lange winters, waarbij de zon niet te zien is.
Broeikaseffect
De poolgebieden worden bedreigd door vervuiling. Vervuiling komt door bezoekers, mijnbouw en fabrieksafval dat via rivieren in de zeeën terechtkomt. Een ander groot probleem is het broeikaseffect. Dat is de opwarming van de aarde. Door auto’s en industrie komen er schadelijke gassen in de lucht, die de opwarming veroorzaken. Het ijs in de poolgebieden begint daardoor langzaam te smelten. Op de Noordpool stijgt de temperatuur twee keer zo snel als op andere plekken op aarde. Dit komt doordat het witte ijs het zonlicht en dus de warmte terugkaatst. Gesmolten ijswater neemt meer warmte van het zonlicht op. Als er veel poolijs smelt, kunnen pooldieren niet goed overleven. Ook komt smeltwater in de zeeën terecht en dat geeft meer kans op overstromingen. Daarnaast zit er boven de Zuidpool een gat in de ozonlaag. De ozonlaag beschermt de aarde tegen schadelijke zonnestralen. Hoe groter het gat wordt, hoe meer schadelijke stralen mens en dier kunnen bereiken. Gelukkig wordt het gat langzaam kleiner.
Maatregelen
Je snapt dus wel dat er maatregelen tegen de opwarming van de aarde nodig zijn. Regeringen van verschillende landen stellen bijvoorbeeld regels op voor fabrieken om zo de uitstoot van schadelijke gassen te beperken. Daarnaast wordt er steeds meer duurzame energie gebruikt, die gewonnen wordt uit natuurlijke bronnen zoals de wind en de zon. Zelf kun je bijvoorbeeld spaarlampen gebruiken voor energiebesparing, korter douchen, spullen hergebruiken om afval te verminderen en minder vaak gebruikmaken van de auto of het vliegtuig.
Boeken
-
Rosalyn Wade
-
Tim Cooke
-
Marc ter Horst
Filmpjes
-
bron: Schooltv/Beeldbank
-
bron: Schooltv/Het Klokhuis
-
bron: Schooltv
-
bron: Schooltv/Beeldbank
-
bron: Schooltv/Beeldbank
-
bron: Schooltv/Nieuwsuur in de klas
Smeltende permafrost in Alaska
bron: Schooltv/Klimaatjagers in de klas
-
bron: Schooltv/Clipphanger
Kennis voor een duurzame Noordpool
bron: YouTube/Wageningen Marine Research
Een reis naar de Noordpool in 360°
bron: YouTube/Greenpeace Nederland
Meer over Poolgebied op andere sites
-
Wikipedia
Informatie over de Noordpool.
-
Wikipedia
Informatie over de Zuidpool of Antarctica.
-
KNMI
Poolklimaat verandert het snelst.
-
WWF Rangers
Download direct het infoblad over pooldieren.
-
Wereld Natuur Fonds
Lees over de Zuidpool, de overvloed aan vis en de bedreigingen voor de Zuidpool.
-
Natuurwijzer
Wat leeft er op de Zuidpool?
-
NEMO Kennislink
Dossier over de polen.
-
NEMO Kennislink
Klimaatverandering rond de polen.
-
NEMO Kennislink
Intussen op de Noordpool… waar blijft het ijs?