Vulkanen

Ga direct naar de inhoud, het zoekveld of het hoofdmenu.

Vulkanen

Werkstukken en spreekbeurten

Basisschool groep 5-6
Basisschool groep 7-8
Voortgezet onderwijs klas 1-2

Een vulkaanuitbarsting heeft vaak grote gevolgen. De meeste zijn negatief, maar er zijn ook positieve gevolgen. Kun jij bedenken welke?

Wat is een vulkaan?

Vulkanen vind je op plekken waar breuken in de aardkorst zijn ontstaan door botsingen of bewegingen in de continentale platen. Uit deze breuken kan magma uit de kern van de aarde ontsnappen. Er ontstaat dan een vulkaanuitbarsting, ook wel eruptie genoemd. Er zijn ruim 1500 vulkanen op aarde, waarvan er ongeveer 850 actief zijn. De meeste liggen rond of in de Stille Oceaan. Er zijn vaak lichte aardbevingen in de buurt van de vulkaan als er een naderende eruptie is. Ook is het mogelijk dat vulkanen jaren achtereen roken, zonder tot uitbarsting te komen. Vulkanen kunnen ook ineens actief worden na jaren als 'slapend' of 'dood' beschouwd te zijn.

Gevolgen van een vulkaanuitbarsting

De gevolgen van een vulkaanuitbarsting zijn vaak negatief. Soms zijn er dodelijke slachtoffers en vernielingen door lava- of modderstromen, puinlawines en asregens. Ook kan een vulkaanuitbarsting een wolk fijn stof en gassen in de lucht veroorzaken, die tot jaren erna invloed heeft op het weer en klimaat in de hele wereld. Waarom mensen dan toch in de buurt van een vulkaan blijven wonen als hij zo gevaarlijk kan zijn? Een positief gevolg is dat de asregens zorgen voor vruchtbare landbouwgrond. Daarnaast kan de warmte van de vulkaan een rol spelen in de energievoorziening. En vulkanisch gesteente kan gebruikt worden voor bijvoorbeeld dijkenbouw.

Beroemde uitbarstingen

Eén van de bekendste historische uitbarstingen was die van de Vesuvius in Italië in 79 na Christus. De steden Pompeii en Herculaneum werden volledig bedolven door as en puin. Vooral het ooggetuigenverslag van de Romeinse schrijver Plinius de Jongere heeft bijgedragen aan de bekendheid van deze uitbarsting. In Pompeii zijn archeologische opgravingen gedaan. Zo kwam men veel te weten over het dagelijks leven in een Romeinse stad. De uitbarsting van de Tambora op het Indonesische eiland Sumbawa in 1815 is naar alle waarschijnlijkheid de allerkrachtigste en dodelijkste geweest die ooit is voorgekomen. Een recentere uitbarsting die grote invloed had op het dagelijks leven van vele duizenden mensen, was die van de Etna op Sicilië in 2001.

Thema: De aarde
Niveau: Voortgezet onderwijs klas 1-2