Geld

Werkstukken en spreekbeurten

Sinds wanneer gebruiken wij geld? Welke soorten geld zijn er? Hoe ga je met je geld om?

Ontstaan van geld

Vroeger konden mensen alleen eten en kleren kopen door goederen te ruilen: ruilhandel. In de praktijk was dat vaak lastig. Daarom werden er afspraken gemaakt over ruilmiddelen. Alle volken hadden hun eigen afspraken over dit ‘geld’. Sommigen betaalden met zout, met ijzererts of met ivoor. Later kwam daar goud en zilver bij. Het is nu niet meer voor te stellen dat je op die manier spullen koopt, toch?

Nog weer later werden schijfjes metaal gebruikt met een vast gewicht en een stempel om de echtheid aan te geven. Via de Grieken werden deze schijfjes ook in Europa en Azië verspreid.

Verschillende soorten

Munten zijn niet meer gemaakt van duur goud, maar van goedkope metalen. Elke stad had vroeger zijn eigen munt. De munten stellen een bepaalde waarde voor; hierover hebben overheden afspraken gemaakt. Deze munten, maar ook het papiergeld, noemen wij chartaal geld.

Elektronisch geld (ook wel giraal geld genoemd) heb je bij de bank. Je kunt het overschrijven naar een andere rekening of er met je bank- of giropas mee betalen. Als je giraal geld wilt vastpakken, moet je het eerst verzilveren bij een ATM-machine (automatische telmachine).

Banken

De eerste banken bewaarden geen geld, maar graan. Dat was nog vóór de Griekse beschaving. Sinds de Grieken bewaren banken vooral geld. Banken speelden ook een rol bij het wisselen van geld. Reizigers konden bij de bank geld uit het ene land omwisselen voor geld uit het andere land. Buiten de eurozone is dat nog steeds nodig.

Pas in de middeleeuwen kwamen in Europa banken waar mensen geld konden lenen. Deze werden opgericht door rijke mensen. Maar koningen wilden geldzaken liever zelf in de hand houden en daarom kwamen er nationale banken. Alleen nationale banken mochten geld drukken. Zo kreeg elk land zijn eigen nationale munt. Die banken zijn er nog steeds. Bij ons is dat de Nederlandsche Bank. Sinds 1 januari 1999 is de euro de Europese eenheidsmunt. Er is nu ook een Europese Centrale Bank.