Camouflage
Werkstukken en spreekbeurten
- Basisschool groep 5-6
- Basisschool groep 7-8
- Voortgezet onderwijs klas 1-2
Ken jij de kameleon met zijn prachtige kleuren? Het is bijzonder hoe snel die van kleur kan veranderen. Waarom denk jij dat hij dat doet? En welke dieren ken jij nog meer die goed zijn in camouflage?
Het doel van camouflage
In het dierenrijk komen allerlei vormen van camouflage voor. Het doel van camouflage is om te zorgen dat dieren beter kunnen overleven. Door de camouflage vallen ze niet op. Het lijkt net of ze een stukje van de omgeving zijn. Roofdieren merken ze daarom niet op. Camouflage wordt soms ook juist door de roofdieren zelf gebruikt. Hierdoor vallen ze niet op als ze een prooi besluipen.
Schutkleur en vorm
De bekendste vorm van camouflage is het hebben van een schutkleur. Zo hebben rupsen vaak precies dezelfde groene kleur als het blad waarop ze zitten. Vissen die dichtbij de zeebodem leven, hebben vaak een zandkleur. Niet alleen een schutkleur, maar ook de vorm van een dier kan dienen als camouflage. Denk maar eens aan een wandelende tak: die is niet te onderscheiden van de takken waarop hij zit. Padden hebben wratjes en een bruine kleur, waardoor het moeilijk te zien is waar ze zich tussen de stenen en modder bevinden.
Nabootsing
Er is nog een bijzondere vorm van camouflage en die heet nabootsing (of met een moeilijk woord: mimicry). Een dier bootst dan een ander dier of ander ding na. Er zijn bijvoorbeeld kleine, ongevaarlijke insecten die zwarte en gele strepen hebben. Zo lijkt het net of ze wespen zijn en daardoor worden ze met rust gelaten. En de vlekken van giraffen en strepen van zebra's zorgen ervoor dat ze in een kudde net één heel groot dier lijken. Op die manier willen ze roofdieren in de war brengen.
Kameleon
Kameleons zijn het bekendste voorbeeld van dieren die van kleur kunnen veranderen. De kleurverandering bij kameleons gaat heel snel. Dit komt doordat ze speciale pigmentcellen in hun huid hebben. Maar er is veel discussie over de vraag of die kleurveranderingen van kameleons als camouflage bedoeld zijn. Proberen kameleons zich door de kleurveranderingen onzichtbaar te maken? Wetenschappers zeggen dat dat juist niet het geval is. De kleurveranderingen zouden vooral bedoeld zijn om signalen door te geven aan hun soortgenoten. Het gaat dan om felgekleurde signalen. Gelukkig zijn die kleurveranderingen maar zo kort dat de kameleons niet meteen worden opgemerkt door roofdieren.
Boeken
-
Superdieren
Derek Harvey
-
Zoogdieren
Steve Parker
-
Waarom veranderen kameleons van kleur?
Melissa Stewart
-
Superslimme dieren
Jan Paul Schutten
Filmpjes
-
Bidsprinkhaan vangt wandelde tak
bron: Schooltv/Beeldbank
-
Kameleons
bron: Schooltv/Beeldbank
-
Camouflage dieren experts
bron: YouTube/Virale Kanaal
Meer over Camouflage op andere sites
-
Wikipedia
Uitgebreide informatie over camouflage of verhulling.
-
Wikipedia
Informatie over mimicry of nabootsing.
-
Wikipedia
Informatie over de meester in camouflage: de kameleon.
-
Natuurwijzer
Hoe helpt een vlekkenvacht het luipaard bij het jagen?
-
Natuurwijzer
Mimicry: na-aperij om te overleven.
-
Natuurwijzer
Hoe camoufleren dieren zich in het water?
-
Wikipedia
Lees over inktvissen, die ook goed zijn in camouflage.
-
NEMO Kennislink
Kameleon gebruikt kristallen voor camouflage.
-
Ministerie van Defensie
Speurtocht naar een nieuw camouflagepatroon voor militairen.
