Zoogdieren

Werkstukken en spreekbeurten

Zoogdieren behoren tot de groep warmbloedige, gewervelde dieren. Waarom ze aangeduid worden als zoogdieren? Bedenk maar eens wat hun bekendste kenmerk is ...

Kenmerken

De groep zoogdieren bestaat uit zo'n 5500 verschillende soorten. De mens is daar één van. Kenmerkend voor alle zoogdieren zijn de aanwezigheid van: melkklieren (waar ze hun jongen mee zogen), zweetklieren, beharing, longen en een skelet (gewerveld).

Lichaamstemperatuur

Zoogdieren behoren tot de warmbloedigen. Dat betekent dat ze zelf zorgen voor een constante lichaamstemperatuur. Zweetklieren en beharing spelen daar een rol bij. Andere manieren om de lichaamstemperatuur te verhogen of te verlagen zijn: het vernauwen of verwijden van de bloedvaten, rillen en het verhogen of verlagen van het bewegingstempo. Doordat zoogdieren zelf hun temperatuur regelen, kunnen ze overleven in omgevingen waar koudbloedige dieren (reptielen, amfibieën) dat niet kunnen, bijvoorbeeld op de Noordpool.

Voortplanting

Bij zoogdieren vindt de bevruchting altijd in het lichaam plaats, dit in tegenstelling tot bijvoorbeeld veel vissen en amfibieën waar dit buiten het lichaam gebeurt. Na een draagtijd brengen vrijwel alle zoogdieren hun jongen levend ter wereld. Uitzonderingen zijn het vogelbekdier en de mierenegel; zij leggen eieren, maar behoren vanwege andere kenmerken toch tot de zoogdieren. Sommige soorten, bijvoorbeeld knaagdieren, krijgen jongen die bij de geboorte nog volkomen hulpeloos zijn. Ze zijn nog kaal en blind. Andere soorten, bijvoorbeeld kuddedieren als rendier en gnoe, krijgen jongen die vrijwel direct na de geboorte zelfstandig kunnen staan en lopen.