Zuivel

Werkstukken en spreekbeurten

Nederland is een echt zuivelland. Langs de snelweg zie je veel koeien in de wei. In totaal drinken en eten wij zelfs 107 kilo aan melk en melkproducten per jaar. Wist je dat Nederlanders van alle Europeanen de meeste yoghurt eten?

Melk

We noemen iets een zuivelproduct als het gemaakt is van melk. We consumeren melkproducten en staan er niet vaak bij stil wat melk eigenlijk is. Melk is in de eerste plaats de vloeibare voeding van een pasgeboren mens of zoogdier. Het lichaam van de moeder maakt melk aan na de bevalling en kan de kleine voeden tot hij of zij vast voedsel kan eten. In Nederland melken de boeren hun koeien en veel mensen drinken vaak hun hele leven koeienmelk.

Productie en export

Per jaar produceren de Nederlandse koeien ongeveer 12 miljard liter melk. Omgerekend is dit zo’n 25 liter per koe per dag. Dat drinken we nooit allemaal op. Gelukkig kunnen we daarom andere producten maken van deze melk, zoals boter, kaas, yoghurt en vla. Daarnaast wordt bijna twee derde van alle Nederlandse melk verkocht aan het buitenland. Het grootste gedeelte hiervan wordt geëxporteerd naar Duitsland, België, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk.

Kaas

Vroeger maakte de boer of boerin kaas op de kaasboerderij. Tegenwoordig gebeurt dit steeds vaker in de zuivelfabriek. Kaas maak je door aan de melk stremsel en zuursel toe te voegen. Dit zorgt ervoor dat de melk dikker wordt en een lekkere kaassmaak krijgt. De dikke melk wordt in kleine witte stukken gesneden. Deze stukken noemen we wrongel. Deze wrongel wordt in een rond vat gestopt en samengeperst, zodat het een mooie ronde kaasvorm krijgt. Daarna moet de kaas in een bad van zout. Als dat gebeurd is, legt de boer de kaas op een plank en mag de kaas rijpen.

Kamelenmelk

Niet alle melk die we gebruiken komt van koeien. Zo maken we van schapenmelk, schapenkaas en van geitenmelk, geitenkaas. En voor wie dat wil, kan er ook een glaasje kamelenmelk worden ingeschonken. Lekker!