Gouden Eeuw

Werkstukken en spreekbeurten

In de Gouden Eeuw was de gegoede burgerij in Nederland erg rijk. De handel, wetenschap en kunst floreerden. Het kon allemaal niet op, of... toch wel?

Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden

De Gouden Eeuw viel ongeveer samen met de zeventiende eeuw. Er werd in de Gouden Eeuw veel geld verdiend met handel en Nederland was het belangrijkste en rijkste land van de wereld. Als we het hebben over Nederland in de Gouden Eeuw, dan bedoelen we de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden. Hieronder vielen zeven gewesten: Holland, Zeeland, Utrecht, Gelderland, Overijssel, Groningen en Friesland. Onder Holland viel wat nu Noord- en Zuid-Holland zijn.

Rijk en arm

In de Gouden Eeuw had een kleine groep rijken, de regenten, alle macht in handen. De Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC) voer naar Azië om handel te drijven. Mensen verdienden veel geld in de handel of in de scheepsbouw. De gegoede burgerij werd erg rijk. Dat waren bijvoorbeeld de kooplieden en fabrikanten. Een grote groep mensen, zoals ambachtslieden en schoolmeesters, verdiende echter maar net genoeg om van te leven. En een hele grote groep mensen, het gemeen, moest bedelen of stelen om in leven te blijven. Soms kregen ze eten of wat geld van het stadsbestuur.

Uitvinders en kunstenaars

In de Gouden Eeuw was er veel aandacht voor wetenschap en kunst. Christiaan Huygens bestudeerde het heelal en vond het slingeruurwerk uit. Antonie van Leeuwenhoek ontdekte heel kleine beestjes: bacteriën. Dit deed hij met de microscoop die hij zelf uitgevonden had. Beroemde schilders uit de Gouden Eeuw waren bijvoorbeeld Rembrandt van Rijn, Frans Hals en Johannes Vermeer.

Einde van de Gouden Eeuw

In 1672 vielen Frankrijk en Engeland en de Duitse bisdommen Keulen en Münster Nederland binnen. Dit was het begin van het einde van de Gouden Eeuw. Er wordt gezegd dat 1672 voor Nederland een rampjaar was. Volgens een zegswijze was 'het volk redeloos, het land reddeloos en de regering radeloos'. Andere landen haalden Nederland op economisch gebied in. De Gouden Eeuw kwam ten einde.